Waarom ben en blijf je mentor?
Waarom ben en blijf je mentor? De prangende vraag op onze sofa. Isabelle Vermeire en Jérôme Leclef zijn respectievelijk Managing Director van Vecarro en Belgian Industrial Group. Maar nog belangrijker: ze zijn beide al jaren mentor bij Netwerk Ondernemen. Kijk, lees of luister mee via onze podcast.
Onze mentors zijn de motor van Netwerk Ondernemen. Met 155 zijn ze ondertussen en in 2021 spendeerden ze zo’n 12.425 uren aan intensieve begeleiding van jonge, beloftevolle groeibedrijven. Pro bono. Zonder verborgen agenda. Waarom zou je als ervaren ondernemer zo’n lange termijn engagement aangaan? En wat krijg je er dan voor in de plaats?
1-op-1 mentoring in een geborgen omgeving
Mentor zijn bij Netwerk Ondernemen betekent dat je je volledig, vrijwillig en belangeloos inzet om een beloftevolle, startende ondernemer te helpen groeien. En dat voor maar liefst 2 jaar, met minstens een maandelijkse 1-op-1 meeting. Het engagement dat we als organisatie vragen, is hoegenaamd niet klein.
Isabelle: “Die persoonlijke aanpak is de meerwaarde. Ik vind het enorm belangrijk om bij een eerste ontmoeting met een mentee te kunnen zeggen: ‘ik ben er all the way voor jou‘. Als het moeilijk gaat, moet mijn mentee niet wachten tot onze volgende meeting om mij te bellen. Dat is het leuke aan het Mentor Me traject: je doet het sàmen.”
Jérôme: “Die 1-op-1 begeleiding is waardevol omdat je een intiem kader biedt. Je bent als ondernemer niet gebaat bij ‘praatjes maken’ of de grote verhalen. Je wil kijken naar wat andere ondernemers meemaken en waar ze het moeilijk mee hebben. En dat gaat veel verder dan louter problemen binnen je bedrijf. Veelal gaat het over problemen waar je als ondernemer mee kampt. Er wordt uiteraard een bepaalde maturiteit van een mentor verwacht. Dat je voorbij een bepaalde fase bent en dat je bepaalde dingen moet kunnen. Maar het blijft een leerrijk traject voor beide: mentor en mentee.”
Je bent als ondernemer niet gebaat bij de grote verhalen
Kwetsbaar opstellen, ook als mentor
Als een jonge founder zich niet kwetsbaar wil opstellen, heeft een mentor-relatie weinig nut. Mentees die willen deelnemen aan het Mentor Me programma, worden hier streng op gescreend. Maar ook mentors zijn geen helden die van de hoge Olympos afdalen om hun wijsheid te verspreiden. Het zijn mensen van vlees en bloed die zich minstens even kwetsbaar moeten (kunnen) opstellen.
Isabelle: “Het mentorschap functioneert ook als spiegel voor jezelf. Soms geef je goede raden en moet je noodzakelijkerwijs de reflectie naar je eigen business maken. En moet je bedenken dat je misschien je eigen tips ook eens moet toepassen (lacht). Het is de kwetsbaarheid die maakt dat je dingen deelt, maar ook samen naar oplossingen werkt. En dat je ook moet durven zeggen als iets je petje te boven gaat. Maar ja, dan hebben we ook een breed scala aan andere mentoren die kunnen bijspringen. Dat maakt ons sterker. Ook als mentor sta je niet alleen. Ik kan beroepen op zo’n 150 andere mentors in het netwerk die op bepaalde domeinen veel meer expertise en ervaringen hebben dan ik. Dus enerzijds is de 1-op-1 relatie met je mentee heel waardevol, maar hele netwerk dat erachter staat, is dat bij uitbreiding ook.”
Jérôme: “De geborgen omgeving van een mentor-mentee relatie, zorgt ervoor dat mensen zich veel kwetsbaarder kunnen opstellen. En dat zie je niet vaak. Dat mentors een boodschap kunnen overbrengen door zélf te reflecteren. Waar ben ik gefaald? Waar heb ik het moeilijk gehad? Waar herken ik jouw problemen? En dat vind ik heel sterk, het geeft bijzonder veel voldoening voor beide ondernemers in het traject.”
Het is de kwetsbaarheid die maakt dat je dingen deelt.
Vooral het stuur niet overnemen
Dé valkuil van mentoring: het stuur willen overnemen. Zeker wanneer je merkt dat je mentee erg onzeker is over iets waar jij tonnen ervaring mee hebt.
Isabelle: “Er is altijd een stukje van jezelf dat wil meehelpen. Op de duur geraak je ook erg betrokken bij de business van je mentee. De grote meerwaarde – en ook de moeilijkheid – is om afstand te houden. Je kan bepaalde richtingen aanwijzen of tips geven, maar je mag niet mee in de problemen springen. Dat vraagt wel een stukje maturiteit van de mentor.”
Jérôme: “Het blijft moeilijk, want dat is de aard van het beestje. Ondernemers zijn er om tussen te willen komen, om problemen op te lossen. Maar dat is je eerste les als mentor: je moet eruit blijven. Bovendien is een mentor geen consultant. Je bent daar niet om de richting te bepalen of te zeggen hoe het moet. Een mentor schept vanuit zijn eigen ervaring een kader, stelt vragen en reflecteert. Af en toe zegt een mentor iets wat iedereen aan tafel weet, maar niet durft uitspreken. Zo krijgt de olifant in de kamer een gezicht. Als je dat kan, die afstand bewaken tussen jezelf en je mentee, jezelf niet ziet als een verantwoordelijke of een consultant … denk ik niet dat je als mentor kan falen.”
Reisgezel, geen reisbegeleider
Een metafoor die we graag gebruiken bij Netwerk Ondernemen: een mentor is een reisgezel, geen reisbegeleider. Je houdt het handje van je mentee niet vast om een bepaalde richting uit te gaan. De reisgezel-metafoor impliceert dat de relatie – en meer bepaald de learnings uit die relatie – uit twee richtingen komen.
Isabelle: “Ik heb al heel veel geleerd uit die relaties. Het geeft zoveel energie om te zien hoe een mentee kijkt naar zijn bedrijf. En bij uitbreiding naar mijn bedrijf. Naarmate je ervaringen uitwisselt, komt de reflectie naar je eigen bedrijf onvermijdelijk. Je stelt je zelfs de vraag of je het toen wel goed hebt gedaan? Als je al een aantal jaren onderneemt, is het leuk om een spiegel voorgeschoteld te krijgen. Je mentee laat je vaak zien dat het ook anders kan. En dat het ook werkt. Dat geeft een enorme energieboost voor beide partijen.”
Jérôme: “Het woord reisgezel vind ik goed gekozen. Het legt de klemtoon op die interactie tussen twee personen. Het is geen mentorschap over een bedrijf of project. Nee, als twee mensen dezelfde uitdagingen meemaken, verbindt je dat als mens. Ondernemers zijn ook man of vrouw, partner, ouders, … in hun groter geheel. Die menselijke connectie geeft een grotere meerwaarde in het traject dan louter het zakelijke.”
Je mentee laat je zien dat het ook anders kan
Matchen op complementariteit
Bij Netwerk Ondernemen matchen we dan ook vaker op persoonlijk niveau, dan op sectorniveau. Het gebeurt al eens dat een founder komt aankloppen voor een mentoring traject, met de specifieke vraag naar een ervaren mentor in zijn of haar sector. Toch zullen we in eerste instantie matchen op persoonlijkheid. Maar maakt dat het dan niet moeilijker om te mentoren?
Isabelle: “Ik vind dat een meerwaarde. De uitdagingen op je ondernemerspad zijn hoe dan ook dezelfde, ongeacht de sector. We lopen allemaal tegen dezelfde dingen aan, we moeten allemaal aanwerven bijvoorbeeld. Dat je mentee in een totaal andere sector zit, maakt het net leuk. Je kan dan ook schaamteloos goede ideeën van elkaar stelen (lacht).”
Jérôme: “Dat volg ik helemaal. Isabelle zit in carrosserie en ik in staalverwerking. Niet veel founders zitten in dezelfde sector als wij. Dat betekent niet dat onze ervaring nutteloos is voor hen. Het belangrijkste is dat je je kan inleven in de wereld van de mentee. Als je op het einde van de maand geen loon moet uitbetalen, als je nooit met mede-vennoten hebt samengewerkt, als je nooit afscheid hebt moeten nemen van werknemers … dan is het als mentor bijzonder moeilijk om je in te leven in de ondernemerswereld van de mentee. Ik vind het mooi dat Netwerk Ondernemen hier streng op selecteert: alle mentors moeten zelf in die schoenen staan of gestaan hebben. En en plus: het netwerk is echt groot genoeg om – als die specifieke sectorkennis dan toch nodig is – die expertise ook aan te leveren.”
Waarom blijf je mentor?
Het gevraagde engagement als mentor bij Netwerk Ondernemen is niet min. Waarom Isabelle en Jérôme na al die jaren mentor blijven?
Isabelle: “Maatschappelijke verantwoordelijkheid. Ik vind dat je moet bijdragen aan ondernemerschap en dat doe je het beste door kennis te delen. Moet dat? Nee. Maar er zijn wel veel ondernemers die het nodig hebben. We hebben als jonge ondernemers ook veel gehad aan de adviezen en mensen die ons vooruit hielpen. Netwerk Ondernemen is het middel bij uitstek om je steentje bij te dragen: we zitten daar als mentor allemaal zonder agenda, we zijn geen consulenten en we doen het allemaal vanuit ons hart.”
Jérôme: “Netwerk Ondernemen is heel fier op haar waarden. Belangeloos, ondernemers voor ondernemers, het pay it forward principe dat Isabelle zo mooi aangeeft. Netwerkorganisaties zijn niet altijd duidelijk in de waarden die zij hanteren. Bij Netwerk Ondernemen is dat wel zo. En in mijn ervaring brengt dat een heel specifieke groep van mensen samen die die waarden delen, onderschrijven en voor hetzelfde samen komen. Als mensen het zelfde DNA hebben, vertrouwen ze elkaar sneller. En in een kader van vertrouwen kom je sneller tot openheid en kwetsbaarheid, waaruit je vervolgens veel sneller en meer leert.
“Tot slot is het team van Netwerk Ondernemen jong en dynamisch, dat haar leden altijd centraal stelt. Je voelt je als mentor betrokken, uitgenodigd en je wordt meegenomen in een verhaal waar mensen echt iets aan elkaar hebben. De events – voor zover ik ze met Covid heb mogen meemaken – zitten altijd goed in elkaar en je komt er altijd toffe mensen tegen. Breng dat allemaal samen en er is gewoon absoluut geen reden om geen mentor te worden. Wat mij betreft, geef ik altijd met plezier andere dingen op.”
Zelf mentor worden
Heeft deze sofatalk jou getriggerd om zelf mentor te worden? Bekijk zeker onze ‘what’s in it for you‘-pagina met meer informatie of neem contact op met ons!